TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum tarafından yazılı olarak yanıtlanmasını arz ederim. (22.01.2019)
Ali Haydar HAKVERDİ
Ankara Milletvekili
Sağlığa uygun, içilebilir içme ve kullanma suyu, solunabilir bir hava, yeterli altyapı, ulaşım kolaylığı yerel yönetimlerin zorunlu ve öncelikli görevidir. Su, hava, altyapı ve trafik başta olmak üzere Ankara adeta bir sorunlar yumağı haline gelmiştir.
Ankara’nın süregelen sorunlarından biri de hava kirliliğidir. Kimya Mühendisleri Odası Ankara Şubesi her yıl olduğu gibi bu yılda Ankara’nın hava kalitesi karnesi açıklanmıştır.
Ankara’nın 2018 ilişkin veriler, şu şekildedir:
“Çevre ve Şehircilik Bakanlığının resmi ölçüm istasyonlarının verilerine göre 2018 yılında hava kirliliği ile ilgili sınır değer 254 defa aşıldı.
Partikül Madde 10 (PM10) kirleticisine ait sınır değer (100 µg/m3) 2018 yılında tam 254 defa aşılmıştır.
Partikül Madde 10 (PM10) kirleticisine ait uyarı eşiği (260 µg/m3) 2018 yılında tam 31 defa aşılmıştır. Ağustos hariç yılın bütün aylarında çeşitli oranlarda hava kirliliği yaşanmıştır.
2018`de en fazla kirlilik Mart ayında yaşanmıştır. Sınır değer Mart 2018`de 71 defa aşılmıştır.
Ankara`nın havası en kirli olan semti Sıhhiye`dir. Sıhhiye`yi Keçiören ve Kayaş izlemektedir.”
Uzmanlar özellikle PM10 kirleticisinin kanser başka olmak üzere pek çok hastalığa yol açtığına özellikle vurgu yapmakta, çocuk ve yaşlılar için riskin daha da yüksek olduğunu belirtmektedirler. Buna karşın Ankaralıların soluduğu havada sınırların üzerindeki miktarlarda bulunan PM10 kirleticisinin kimyasal bileşimi kamuoyundan gizlenmektedir.
Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği kirlilikle ilgili önlemlerin ne zaman ve kimin tarafından alınacağını şöyle belirtmektedir: "Hava kirlenmesinin uyarı eşikleri seviyelerine ulaştığı yerlerde bölgesel özelliklere bağlı olarak uygulanacak önlemler, valilik tarafından belirlenir." Aynı Yönetmeliğin 13. maddesi "Bakanlık ve il çevre ve orman müdürlükleri, uyarı eşiğinin tahmini veya fiili aşımları ile ilgili bilginin kamuoyuna ve sağlık kuruluşlarına zamanında verilmesini sağlar." hükmünü içermektedir. Ankara Valiliğini PM10 uyarı eşiğinin tahmini ve fiili aşımları ile Ankara‘daki hava kirliliğinin halk sağlığı üzerindeki etkilerini ve hassas nüfus gruplarının alacağı önlemleri açıklamalıdır.
Ankara‘da yaşanan hava kirliliğinin başlıca iki nedeni bulunmaktadır. Bunlardan birincisi taşıt trafiğidir. Ankara`da yeterli metro ağını kurmayan Büyükşehir Belediyesi hem kenti bir trafik bunalımına sokmuş hem de başkentlilerin sağlığına yönelik tehditlere seyirci kalmıştır. Kirliliğin başlıca nedenlerinden ikincisi konutlarda artan kömür kullanımıdır. Son dönemlerde kalitesiz kömür kullanımı gittikçe yaygınlaşmış ve bir çok yerde standartların çok altında kömür kullanımı olduğu görülmüştür.
Bu bağlamda;
- Hava kalitesi değerlendirme ve yönetimi yönetmeliğine göre “uyarı eşiği” aşıldığında yapılması zorunlu olan kamuoyu bilgilendirme, uyarı, ikaz ve açıklamaları Ankara halkına neden yapılmamıştır?
- Ankaralıların soluduğu havada sınırların üzerindeki miktarlarda bulunan PM10 kirleticisinin kimyasal bileşimi nedir? Bu bilgi kamuoyundan neden gizlenmektedir?
- PM10 kirleticisinin kimyasal bileşimini açıklamayan, halkın sağlığını hiçe sayan, keyfi davranan yetkililer hakkında idari ve adli soruşturma açılacak mıdır?
- Doğalgaz tesisatı olmasına rağmen alım gücü olmadığı için kömür kullanan hanelere kömür yerine belirlenen miktarda doğalgaz yardımı yapmayı ve tesisatı olmayan hanelere doğalgaz tesisatını ve aboneliğini ücretsiz olarak temin etmeyi düşünüyor musunuz?
- Ankara’da hava kirliliği yıllardır neden önlenememektedir, sebepleri nelerdir? Bu konuda hangi ciddi önlemler alınacaktır?
