(ANKARA) - ABD Yüksek Mahkemesi, Halkbank’ın “egemen bağışıklık” gerekçesiyle yargılamadan muaf tutulması talebini reddederek dolandırıcılık, kara para aklama ve komplo suçlamalarının yeniden görülmesinin önünü açtı. Karar, İran yaptırımlarının ihlali iddialarına dayanan davanın Manhattan’da devam etmesini sağlayacak.
ABD Yüksek Mahkemesi, devlet bankası Halkbank’ın dolandırıcılık, kara para aklama ve komplo suçlamalarını düşürme talebini reddetti. Halkbank, devlete ait bir kurum olarak “egemen bağışıklık” kapsamında yargılamadan muaf tutulması gerektiğini savunuyordu.
Suçlamalar, Halkbank’ın İran’ın ABD yaptırımlarını delmesine yardımcı olduğu iddialarına dayanıyor. ABD’li savcılara göre banka, İran, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki para hizmeti sağlayıcıları ve paravan şirketler aracılığıyla yaklaşık 20 milyar dolarlık kısıtlı fonu gizlice transfer etti. Ayrıca petrol gelirlerini altın ve nakde dönüştürdüğü, bu işlemleri meşrulaştırmak için sahte gıda sevkiyat belgeleri düzenlediği öne sürülüyor. Halkbank ise tüm suçlamaları reddediyor.
2019’da açılan dava, dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ın yönetimi döneminde ABD–Türkiye ilişkilerinde ciddi diplomatik gerilim yaratmış, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan davayı “yasa dışı ve çirkin bir adım” olarak nitelendirmişti.
ABD Yüksek Mahkemesi, bugün aldığı kararla, Halkbank’ın davayı durdurma yönündeki son başvurusunu da reddederek alt mahkemenin kararını onayladı. Böylece Manhattan’daki federal savcıların yürüttüğü ceza davası devam edecek. Mahkeme daha önce, Halkbank’ın “Yabancı Devletlerin Dokunulmazlığı Yasası” kapsamında koruma talebini reddetmiş ve davayı İkinci ABD Temyiz Mahkemesi’ne göndermişti.
İkinci Temyiz Mahkemesi, örf ve adet hukukunun devlete ait ticari kuruluşlara cezai dokunulmazlık sağlamadığını belirterek Halkbank’ın iddialarını geçtiğimiz yıl reddetmişti. ABD Adalet Bakanlığı da 6 Ağustos’ta Yüksek Mahkeme’ye sunduğu görüşte, “genel hukuk ilkelerinin yabancı devlet şirketlerini cezai kovuşturmalardan korumadığı” yönünde beyanda bulunmuştu.
Bu karar, Halkbank davasının alt mahkemelerde devam etmesinin ve bankaya yönelik suçlamaların yeniden görülmesinin önünü açıyor.
