Avrupa Birliği liderleri, İsrail’e Gazze ablukasını tamamen kaldırma ve insani yardımların engelsiz bir şekilde ulaştırılmasına izin verme çağrısı yaparken, uluslararası hukuka ve özellikle insancıl hukuka tam uyum göstermesi gerektiğini vurguladı.
Avrupa Konseyi sonuç bildirisinde, Gazze’deki sivil kayıpların ve açlığın kabul edilemez seviyelere ulaştığı ifade edilirken Hamas’ın kalan rehineleri teslim etmeyi reddetmesi de kınandı. Ayrıca İsrail’in yerleşimci şiddeti, yasa dışı yerleşimlerin genişletilmesi ve Batı Şeria’daki askeri operasyonları eleştirildi. AB, İsrailli aşırılık yanlısı yerleşimcilere ve destekleyen yapılara yönelik daha fazla kısıtlama getirilmesi için çalışmaları ilerletme çağrısı yaptı.
Avrupa Konseyi’nin sonuç bildirgesinde, iki devletli çözümün kalıcı ve sürdürülebilir barış için tek yol olduğu vurgulanırken, Filistin Yönetimi’ne destek ve reform sürecine katkının süreceği belirtildi. AB, yüksek düzeyli uluslararası Filistin Barış Konferansı’na da destek verdiğini açıkladı.
İran ve Orta Doğu
Konsey, Orta Doğu’daki genel durumu değerlendirirken İran’ın nükleer silah edinmesinin asla kabul edilemeyeceğini yineledi. Tüm taraflara uluslararası hukuka riayet ve gerilimi artırabilecek adımlardan kaçınma çağrısı yapıldı. İran nükleer dosyasında yalnızca diplomatik yollarla çözüm bulunabileceği belirtildi.
Suriye konusunda ise AB, kendi uyguladığı ekonomik yaptırımları kademeli ve geri alınabilir bir yaklaşımla kaldırmasını memnuniyetle karşıladığını belirtti. Suriye’de barışçıl ve kapsayıcı bir geçiş süreci, tüm Suriyelilerin haklarının korunması ve dış müdahalelerden uzak bir çözüm çağrısında bulunuldu.
Avrupa savunması ve güvenliği
Avrupa Konseyi, Ukrayna savaşı bağlamında Rusya’nın, Avrupa için varoluşsal bir güvenlik tehdidi yarattığını ifade ederek Avrupa’nın savunma hazırlığını gelecek beş yılda önemli ölçüde artırmayı hedeflediğini duyurdu. Bu kapsamda, üye devletlerin savunma harcamalarını artırmaları ve ortak yatırımları daha iyi koordine etmeleri gerektiği belirtildi.
Avrupa Konseyi ayrıca, ortak dış ve güvenlik politikası hedeflerini paylaşan ''benzer düşüncedeki ortaklarla'' işbirliğinin önemini vurguladı. Bu kapsamda Birleşik Krallık ve Kanada ile yapılan yeni Güvenlik ve Savunma Ortaklıklarını memnuniyetle karşıladı.
Konsey, “Avrupa Güvenlik Eylemi için Düzenleme” (SAFE) ve Avrupa Savunma Sanayi Programı (EDIP) üzerinde sağlanan ilerlemeleri memnuniyetle karşıladı ve savunma sanayisinin üretim kapasitesinin hızla artırılması çağrısı yaptı. NATO ile tam uyum içinde ortak projeler geliştirilmesi ve savunma teknolojileri ile yenilikçiliğe odaklanılması gerektiği de vurgulandı.
Ukrayna ve Moldova’ya destek
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimirr Zelenskiy’nin katıldığı oturumda liderler, Ukrayna’ya verdikleri desteği yineledi. AB’ye üyelik süreci devam eden Moldova için de 4 Temmuz 2025’te yapılacak ilk Moldova-AB Zirvesi’nin hazırlıkları görüşüldü. Moldova’nın egemenliği, toprak bütünlüğü ve Avrupa entegrasyonu yönündeki reform çabaları övgüyle karşılandı.
Düzensiz göçle mücadele ve rekabetçilik başlıkları
Konsey ayrıca göç başlığında düzensiz göçle mücadele, insan kaçakçılığına karşı önlemler ve güvenli, yasal yolların geliştirilmesi gibi başlıklarda ilerleme çağrısında bulundu. Avrupa’nın rekabet gücünün artırılması için inovasyon, dijital ve yeşil geçişler, enerji güvenliği ve Tek Pazar’ın daha da derinleştirilmesi konuları da gündemdeydi.
Türkiye-Libya anlaşmasına eleştiri
Sonuç bildirisinde, Türkiye ile Libya arasında 2019’da imzalanan deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasına dair mutabakat muhtırası da eleştirildi. Konsey, bu anlaşmanın üçüncü devletlerin egemen haklarını ihlal ettiğini ve deniz hukukuna uymadığını ileri sürerek, üçüncü ülkeler için yasal geçerliliği olan hiçbir sonuç doğuramayacağı düşüncesini yineledi.
