İlköğretim üçüncü sınıf öğrencisi, yüzde 40 işitme engelli M.M.A’nın bireysel destek eğitimini ders saatleri dışında alma talebi İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından reddedildi. Konuyu görüşen Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurulu (TİHEK) öğrencinin engellilik temelinde ayrımcılığa uğradığına, ayrımcılık yasağı ihlali yapıldığına, Milli Eğitim Müdürlüğüne 2 bin TL idari para cezası verilmesine, cezanın uyarı cezası olarak uygulanmasına karar verdi. Karar TİHEK'in internet sitesinde yayımlandı.
DESTEK EĞİTİMİNİN DERS SAATİ DIŞINDA VERİLMESİ TALEBİ REDDEDİLDİ
Veli B.A, bireysel destek eğitim raporu bulunan oğlu M.M.A.’nın; yüzde 40 oranında işitme engeli bulunduğunu ve bir ilköğretim okulunda kaynaştırma öğrencisi olarak eğitim gördüğünü, bu nedenle bireysel destek eğitimi aldığını ve eğitimin ders saatleri içinde verildiğini; ancak akademik ve psikolojik gelişimi için haftada 4 saat olan destek eğitiminin ders saatleri dışında verilmesini sözlü ve yazılı olarak talep etti. Bu talebi üzerine, okul idaresi İlçe Eğitim Müdürlüğü’nden görüş istedi. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, talebi reddetti.
MÜDÜRLÜK CEVABI: GÜNLÜK ALTI SAATTEN SONRA ODAKLANMA SÜRESİ DÜŞEBİLİR
Veli B.A’nın CİMER’e yaptığı başvuru üzerine inceleme başlatan TİHEK, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nden görüş yazısı istedi müdürlük cevabında, bireysel destek eğitimlerine ilişkin planlamanın okul müdürünün ya da görevlendireceği müdür yardımcısının başkanlığında; BEP Geliştirme Birimi tarafından yapıldığını belirtti. Cevap yazısında, ayrıca, başvuranın dâhil olduğu yaş grubundaki öğrencilerin günlük altı saat dersten sonra, derse odaklanma süreleri göz önüne alındığında motivasyonlarının düştüğünü; öğretmen ve öğrencilerin eve gittiği bir zaman diliminde ders yapmanın özel durumdaki öğrenciler için, kendilerini arkadaşlarından farklı olduklarını düşünmelerine neden olabileceğini, bunun da öğrencilerin akademik ve psikolojik durumlarını olumsuz etkileme kapasitesine sahip olduğunu belirterek; okullarındaki özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin eğitimlerini mümkün olduğunca, bu kişileri sosyal ve fiziksel çevrelerinden ayırmadan, sosyal çevreleriyle etkileşim halinde olacak şekilde planladıklarını ifade etti.
TİHEK: MAKUL DÜZENLEME YAPMAMAK AYRIMCILIK
TİHEK, kararında, eğitim hakkının, hem Anayasa’da hem uluslararası hukukta hem de ulusal mevzuatta güvence altına alınmış bir hak olduğunu hatırlatarak, Engelliler Hakkında Kanun ile engellilerin eğitim almasının hiçbir gerekçeyle engellenemeyeceğinin hükme bağlandığını vurguladı. Kararda, “Kanuna göre engelliler, özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak, yaşadıkları çevrede bütünleştirilmiş ortamlarda, eşitlik temelinde, hayat boyu eğitim imkânından ayrımcılık yapılmaksızın yararlandırılmalıdır” ifadelerine yer verildi.
Kararda, ‘Makul düzenleme yapmama’nın ayrımcılık türü olarak kabul ettiğini vurgulanarak, “Somut başvuruda, muhatap kurumun ayrımcılık yasağının ihlali kastı bulunmamakla birlikte (…) ders saatlerinde başvuran lehine makul bir düzenlemeye gitme iradesi ortaya koymadığı görülmektedir. Başvuranın makul düzenleme talebi çocuğun eğitim hakkının korunması ve üstün yararının gözetilmesi açısından önem taşımaktadır. (…) Muhatap kurumun makul düzenleme talebini reddetmesinin ayrımcılık yasağını ihlal ettiği kanaatine varılmıştır” ifadeleri kullanıldı.
