Haber: Nilgün Hande ÖZTÜRK
(ANKARA) - İsrail’in Katar’ın başkenti Doha’da Hamas liderlerini hedef alan saldırısı, Katar başta olmak üzere birçok ülke ve uluslararası kuruluş tarafından “egemenliğe ve uluslararası hukuka ağır ihlal” olarak değerlendirildi. Avrupa ve Körfez devletleri ile Birleşmiş Milletler’den (BM) ardı ardına kınama mesajları geldi.
İsrail’in Doha’da Hamas liderlerine düzenlediği hava saldırısı, bölgesel ve küresel tepkilere neden oldu. Başta Katar olmak üzere birçok ülke ve uluslararası kurum eylemi “egemenliğe ve uluslararası hukuka yönelik ciddi bir ihlal” olarak nitelendirdi.
Avrupa ülkeleri, Körfez devletleri ve Birleşmiş Milletler’den (BM) ardı ardına İsrail’in saldırısını kınama ve Katar’la dayanışma açıklamaları geldi. Olayın, Orta Doğu’daki barış çabalarını sekteye uğratma riskine dikkat çekildi.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, dün gazetecilere yaptığı açıklamada, “Egemen bir ülke olan ve ABD'nin yakın müttefiki Katar’ın topraklarında tek taraflı bombardıman düzenlemek, İsrail’in ya da ABD’nin hedeflerini ilerletmez. Katar bizimle birlikte barış için çok çabalıyor ve büyük riskler alıyor. Ancak Gazze’de yaşayanların acılarından çıkar sağlayan Hamas’ı ortadan kaldırmak ise meşru bir hedeftir” ifadelerini kullandı.
ABD Orta Doğa Özel Temsilcisi Steve Witkoff’a “saldırıya ilişkin Katar’ı bilgilendirmesi” talimatının verildiğini söyleyen Leavitt, Trump’ın “bu talihsiz olayın barış için bir fırsat olabileceğine inandığını” dile getirdi. Leavitt, Trump’ın saldırının ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüştüğünü belirtti.
Katar: “Saldırıdan önceden haberdar edildiğimize ilişkin iddialar tamammen asılsız”
Ancak Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, resmi sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, hükümetin “saldırıdan önceden haberdar edildiği” yönündeki iddiaların tamamen asılsız olduğunu açıkladı. Ensari, “Bir Amerikan yetkilisinden alınan telefon, Doha’daki İsrail saldırısının yol açtığı patlamaların sesi sırasında gerçekleşti” ifadelerini kullandı.
Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman El Sani ise “ABD’den gelen telefonun saldırı başladıktan on dakika sonra gerçekleştiğini” söyleyerek, olayı “devlet terörü” olarak nitelendirdi.
Katar İçişleri Bakanlığı, ölenler arasında bir Katarlı güvenlik görevlisinin de bulunduğunu bildirdi.
El Sani: “Katar, güvenliğini korumak ve egemenliğini muhafaza etmek için gerekli tüm tedbirleri alacaktır”
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad El-Sani, yaptığı açıklamada, saldırının bölgenin istikrarını tehdit ettiğini ve “gerilimi azaltma ile sürdürülebilir diplomatik çözümlere ulaşma çabalarını engellediğini” söyledi. Şeyh Temim, “Katar, güvenliğini korumak ve egemenliğini muhafaza etmek için gerekli tüm tedbirleri alacaktır” dedi.
Öte yandan, Katar Emiri Divanı da yaptığı açıklamada, Trump'ın, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad El-i Sani ile telefon görüşmesi yaptığını ve saldırıyı kınadığını duyurdu.
Katar, arabulucu rolünden vazgeçmeyecek
Divani, “Emir Hazretleri, Katar Devleti’nin bu pervasız, suç niteliğindeki saldırıyı en güçlü şekilde kınadığını ve lanetlediğini, saldırıyı egemenliğinin ve güvenliğinin açık bir ihlali, uluslararası hukuk kuralları ve ilkelerinin ise bariz bir ihlali olarak gördüğünü teyit etmiştir” ifadelerini kullandı.
Katar, şimdilik Gazze savaşında arabulucu rolünden vazgeçmeyeceğini bildirdi.
Trump: “Bu karar, Netanyahu tarafından alındı, benim aldığım bir karar değildi”
Trump ise daha sonra, sosyal medya platformu Truth Social’dan yaptığı paylaşımda, “Saldırının gerçekleştiği yer nedeniyle çok kötü hissettiğini” söyleyerek, Katar’a bunun tekrar yaşanmayacağı konusunda güvence verdi.
“Bu karar İsrail Başbakanı Netanyahu tarafından alındı, benim aldığım bir karar değildi” ifadesini kullanan Trump, “Witkoff’a Katar’ı uyarması talimatını verdiğini ancak bunun ne yazık ki saldırıyı durdurmak için çok geç olduğunu” belirtti.
Hamas: “Saldırıda beş üyemiz öldü ancak ana müzakere heyeti hayatta”
Hamas, saldırıda beş üyesinin öldüğünü ancak ana müzakere heyetinin hayatta kaldığını açıkladı. Hedef alınan kişilerin Trump’ın son önerisini tartışmakta olduğunu kaydeden Hamas, saldırının “Netanyahu ve hükümetinin herhangi bir anlaşmaya varmak istemediğini ve uluslararası çabaları ile tüm fırsatları kasten baltalamaya çalıştığını şüpheye yer bırakmayacak şekilde kanıtladığını” ifade etti.
Hamas, “Halkımıza yönelik işgalin saldırganlığına ve suçlarına süregelen desteği nedeniyle bu suçtan dolayı ABD yönetimini de İsrail işgaliyle birlikte sorumlu tutuyoruz” açıklamasında bulundu.
İsrail Dışişleri Bakanı Saar: “ABD’nin yeni bir önerisi temelinde Gazze ateşkes anlaşmasına varmaya istekliyiz”
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, İsrail’in, ABD’nin yeni bir önerisi temelinde Gazze’deki savaş için bir ateşkes anlaşmasına varmaya istekli olduğunu açıkladı. Saar, dünkü Hırvatistan’ı ziyaretinde, “İsrail, savaşı Başkan Trump’ın önerisi doğrultusunda ve İsrail Güvenlik Kabinesi tarafından belirlenen ilkeler çerçevesinde sona erdirmeyi amaçlıyor” dedi.
İsrail merkezli yayın kuruluşu Kanal 12’nin aktardığına göre, ABD'nin önerisi, ateşkes yürürlüğe girdikten sonraki ilk 48 saat içinde tüm canlı rehine tesliminin yapılmasını öngörüyor. Buna karşılık, İsrail Ordusu da Gazze'deki saldırılarını durduracak. Öneride ayrıca, ateşkes yürürlüğe girdikten sonra tam bir barış anlaşması için müzakerelerin yapılması öngörülüyor.
Macron: “İsrail’in, Katar'a düzenlediği saldırılar, hiçbir koşulda kabul edilemez”
İsrail’in Katar’da gerçekleştirdiği saldırılara ilişkin dünyadan da çok sayıda tepki geldi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “İsrail Hava Kuvvetleri'nin, Katar'a düzenlediği saldırılar, hangi gerekçeyle olursa olsun, hiçbir koşulda kabul edilemez. Katar'a ve Emir Şeyh Temim El Sani'ye desteğimi ifade ediyorum. Savaş bölgenin geri kalanına yayılmamalıdır” dedi.
Merz: “Saldırı, Katar’ın egemenliği ve toprak bütünlüğünün ihlali”
Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, İsrail’in Katar’daki Hamas müzakere ekibine yönelik saldırısını “kabul edilemez” olarak nitelendirdi. Saldırının “Katar’ın egemenliği ve toprak bütünlüğünün ihlali” olduğunu belirten Merz, Gazze çatışmasının tüm bölgeye yayılmaması konusunda uyarıda bulundu.
Starmer: “Saldırı, bölge genelinde daha fazla tırmanış riski taşıyor”
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, bugün Londra’da İsrail Cumhurbaşkanı Yitzhak Herzog ile yapacağı görüşme öncesinde İsrail’in Katar’a düzenlediği saldırıyı kınadı. Starmer, Doha’da konuşlanmış Hamas liderlerini hedef alan bu askeri saldırının Katar’ın egemenliğinin ihlali olduğunu ve “bölge genelinde daha fazla tırmanış riski” taşıdığını söyledi.
İtalya’dan Katar’a dayanışma mesajı
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni de saldırıyı kınayarak, Katar’la dayanışma mesajı verdi. Meloni, “İtalya'nın Gazze'deki savaşı sona erdirmek için gösterilen tüm çabalara verdiği desteği yineliyorum. İtalya, Orta Doğu'daki krizin daha da kötüleşmesine yol açabilecek her türlü tırmanışa karşı çıkıyor” açıklamasında bulundu.
İspanya’dan saldırıya kınama
İspanya Dışişleri Bakanlığı, “İspanyol Hükümeti, İsrail’in Katar topraklarına yönelik bombardımanını güçlü bir şekilde kınıyor” dedi. Saldırıyı “Katar’ın toprak egemenliğinin ihlali ve uluslararası hukukun bariz bir ihlali” olarak nitelendirdi.
AB’den kınama
Avrupa Birliği (AB), “Gazze’deki savaşın herhangi bir tırmanışından kaçınılması gerektiğini” belirterek bunun “hiç kimsenin çıkarına olmadığını” ekledi. AB Komisyonu Dış İlişkiler Servisi Sözcüsü Anouar El Anouni, “İsrail’in Doha’daki Hamas liderlerine yönelik hava saldırısı, uluslararası hukuku ve Katar’ın toprak bütünlüğünü ihlal ediyor ve bölgede şiddetin daha da tırmanması riskini doğuruyor” dedi.
Suudi Arabistan’dan uluslararası kamuoyuna uyarı
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in “vahşi saldırganlığını ve kardeş Katar devletinin egemenliğini açıkça ihlal etmesini en güçlü şekilde kınadığını ve lanetlediğini” açıkladı ve “tam dayanışmasını” teyit etti. Bakanlık ayrıca, “İsrail işgalinin suç niteliğindeki ihlallerini sürdürmesinin ve uluslararası hukuk ile tüm uluslararası normları alenen ihlal etmesinin yol açacağı ciddi sonuçlar” konusunda uyarıda bulundu.
BAE: “Kardeş Katar Devleti’nin yanında tüm kalbimizle duruyoruz”
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Başkanı Muhammed bin Zayid El-i Nahyan’ın diplomatik danışmanı Enver Gargash, “Arap Körfez ülkelerinin güvenliği bölünemezdir ve kardeş Katar devletinin yanında tüm kalbimizle duruyoruz. Hedef aldığı bu hain İsrail saldırısını kınıyor ve bu saldırıyla karşı karşıya kalan Katar’a tam dayanışmamızı teyit ediyoruz” dedi.
İran: “Bu eylem, tüm uluslararası kural ve düzenlemelerin ağır bir ihlalidir”
İran, saldırıyı “ağır bir ihlal” olarak nitelendirdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, “Son derece tehlikeli ve suç niteliğindeki bu eylem, tüm uluslararası kural ve düzenlemelerin ağır bir ihlalidir; Katar’ın ulusal egemenliği ve toprak bütünlüğünün ihlalidir” dedi.
Mısır’dan Katar’a dayanışma mesajı
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah el-Sisi, ülkesinin Katar ile “tam dayanışma” içinde olduğunu ifade etti, İsrail'in saldırgan eylemini kınadı.
Irak: “Bu saldırı, korkakça bir eylem”
Irak Dışişleri Bakanlığı da saldırıyı eleştirerek bunu “korkakça bir eylem” olarak nitelendirdi ve Katar’a karşı gerçekleştirilecek her türlü saldırıya karşı “tam destek” verdiğini açıkladı.
Suriye’den kınama
Suriye de Doha’daki saldırıları “uluslararası hukukun ve Katar Devleti’nin egemenliğinin açık bir ihlali” olarak kınadı.
BM: “Saldırı, Katar’ın egemenliği ve toprak bütünlüğünün bariz bir ihlali”
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, hava saldırılarını Katar’ın egemenliği ve toprak bütünlüğünün “bariz bir ihlali” olarak nitelendirdi. Guterres, Gazze savaşının tüm taraflarının ateşkesi yok etme yerine kalıcı ateşkese ulaşmak için çalışması gerektiğini de belirtti.