Yozgat’ın Aydıncık ilçesinde yetişebilen ve kavun ile muz arası bir tatta olan Bağrubütün kavunu, talebe bağlı olarak ticari amaçlı ekiliyor. Yozgat, Çorum, Ankara, İstanbul'dan gelen talepleri karşılamaya çalışan bölge çiftçisi, bu yıl verimin az olması nedeniyle talepleri karşılayamaz oldu. İklim krizine bağlı nedenlerden dolayı geçen yıl olduğu gibi bu yıl da ürünün belirli oranda zarar gördüğünü, bu nedenle de gelen taleplerin çoğunu geri çevirmek zorunda kaldıklarını kaydeden üreticiler, bu yıl yüzde 50 oranında bir kayıplarının olduğunu söyledi.
"Bu sene ürünümüz fazla olmadı"
Aydıncık ilçesinde Bağrıbütün üreten çiftçilerden Sinan Ünal, hava koşullarından dolayı bu yıl istedikleri ürünü alamadıklarını belirterek, “Bu sene 50 dekar ekim yapıldı. Hava şartlarından dolayı bu sene olmadı, havanın gündüzleri sıcak geceleri soğuk olduğundan dolayı bu sene ürünümüz fazla olmadı. Bir tanesinin maliyeti 30-35 lira, biz de 45-50 lira arası satıyoruz. Fazla kilo dövmediği için zaten bir tanesi bir kilo geliyor veya gelmiyor. Ondan dolayı fazla bir kazancımız yok bundan. Buraya yaklaşık 20 bin lira harcadım, 35 bin lira ancak alıyorum” diye konuştu.
“Buradan alınan kavun tohumları başka yere götürüldüğünde normal kavuna dönüşüyor”
Aydıncık Belediyesi İş Atölyesi Sorumlusu Heykeltraş Erol Gürgen, birçok bölgede yetişen Bağrıbütün kavununun, sadece Aydıncık ilçesinde yetişen ürünlerinin orijinal aromaya, kokuya, renge sahip olması nedeniyle ilçe adına tescil verildiğini söyledi. Gürgen, şu bilgileri verdi:
“Yöremize özgü endemik bir kavun. İçinden çekirdekleri bütün çıktığı için Bağrıbütün diyoruz. Diğer yöresel adı da yer muzu olarak adlandırılıyor. Hem tadından, aromasından, hem de şeklinden dolayı, yer renginden dolayı. Her sene daha fazla ekiliyor ama bu sene iklim şartlarından dolayı verim çok az. Yoksa her sene dönüm dönüm artıyor, çünkü talep çok fazla. 2020 yılında biz coğrafi tescilini aldık. Yaklaşık dört yıl sürdü coğrafi tescil almamız. Coğrafi tescil aldıktan sonra da zaten talep arttığı için ekimler de arttı. Ama iklim şartları el vermedi. Şu anda verim yarı yarıya azaldı. Çünkü güneşin zaman zaman olmaması çıkınca da çok fazla yakmasından dolayı ürünlerde azalma var. Dört yıl boyunca incelendi coğrafi tescil verilmesi için. Eskişehir'de, Edirne'de ve birçok ilde birkaç yerde yöresel olarak rastlandı ama DNA'sı tamamen Aydıncık olarak tescillendi. Bozulmamış hali bu şekilde. Buradan alınan kavun tohumları başka yere götürüldüğünde normal kavuna dönüşüyor. Coğrafi tescil verilmesinin sebebi de budur.”
