MB’nin imalat sanayii ve reel sektör alanında faaliyet gösteren işletmelerin sahip ve yöneticileriyle aylık olarak gerçekleştirdiği Reel Sektör Güven Endeksi (RKGE) haziran ayı sonuçları aylardır kesintisiz şekilde gerileyen güvensizliğin haziranda zirve noktasına yükseldiğini gösterdi.
İmalat sanayiinde faaliyet gösteren 1842 işletme ile gerçekleştirilen MB anketinde işletmelerin geçmiş üç aydaki negatif ekonomik koşulların yanı sıra gelecek üç ayda da satış, sipariş, üretim ve istihdam açısından olumlu bir gelişme beklemedikleri ortaya çıktı.

İktisadi yönelik ve ekonomik politikalara güven açısından yöneltilen soruların ağırlıklandırılmış sonuçlarına göre haziranda mayısa kıyasla 0,2 puan daha azalan RKGE 98,4 olarak gerçekleşti. 100-200 puan aralığında değerlendirilen güven ölçümlerinde 100 puanın altı; ‘güvensizlik, endişe, karamsarlık ve beklentilerdeki kötüleşmeyi’ işaret ediyor. Ankette özellikle ‘genel ekonomik gidişat, son üç aydaki toplam sipariş miktarı ve gelecek üç aydaki toplam istihdama’ ilişkin yanıtlar ve beklentiler güvende azalışı tetikledi. Mayıs ayında da nisana göre 2,2 puan azalan RKGE 98,6 seviyesine inmişti. Ekonomi yönetiminin uyguladığı politikalara ilişkin güven erozyonu haziranda da devam ederek son 10 ayın en üst seviyesine ulaştı.

Reel kesim güvenindeki sert gerileme, sanayinin kapasite kullanım oranlarındaki (KKO) belirgin düşüşle kendisini gösteriyor. MB anketinden yansıyan sonuçlara göre ihracata ve iç pazara yönelik imalat sanayiinde KKO, haziranda mayısa göre 0,7 puan düşerek yüzde 74,4’e indi Bu oran üretim ve istihdamda oldukça sert gerilemenin ve gelecek aylarda daha ciddi bir kötüleşmenin sinyali.

İmalat sanayii yanında perakende ticaret, hizmet, inşaat sektörlerinde iktidara güven eriyor

Diğer yandan MB’nin yanı sıra TÜİK’in sektör bazında gerçekleştirdiği aylık güven anketlerinde perakende ticaret ve inşaatta sert düşüşler yaşandığı görülüyor. Turizm sezonunun başlaması nedeniyle hizmet sektöründe yüzde 0,4 artan güven endeksine karşılık, perakende ticarette yüzde 2,5, inşaatta yüzde 1,7 düzeyinde aylık güven kaybı söz konusu. Özellikle inşaat sektöründe inşaat sezonuna girilmesine rağmen demir-çelikten çimentoya, boya ve yalıtım malzemelerinden seramik ve ahşap malzemelere kadar girdilerdeki olağanüstü maliyet artışları, yapılan zamlar inşaat sektörü güvenini 100 sınırının çok altına çekerek 86,9 puana kadar geriletti.

Bireyler ve haneler Erdoğan ve Şimşek’in söylediklerine inanmıyor

Bireylerin ve hane halklarının içinde bulundukları genel ekonomik tabloyu ve gelecek 12 aya ilişkin beklentilerini yansıtan Tüketici Güven Endeksi (TÜGE) ise haziranda 100 puanlık güven sınırının oldukça altında ve 85 puan olarak açıklandı.

Hane halkları ve bireylerin mevcut dönemdeki ekonomik durumunu yansıtan alt endeksin 69 puanla dibe vurması yanında gelecek 12 aya ilişkin genel ekonomik durum, maddi rahatlama, dayanıklı tüketim malı satın alma beklentilerinde de düzelme ya da iyileşme söz konusu değil. MB ve TÜİK anketlerinin sonuçları Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in iki yıldır yinelediği ''program çalışıyor, her şey iyiye gidiyor'' söyleminin aksine, sanayici, tüccar, perakendeci inşaatçı, aileler ve bireylere kadar kimsenin gidişattan memnun olmadığını, geleceğe dönük kaygıların arttığını, beklentilerin kötüleşmeye devam ettiğini açık şekilde ortaya koyuyor.